Правилната исхрана подразбира редовно и обилно конзумирање на зеленчук и овошје. Кога е во прашање зелечукот, се наметнуваат две прашања – кој зеленчук е подобар варен, а кој свеж и дали и што се губи со нивната термичка обработка. Постојат три факти по ова прашање и конкретни предлози дали и кој зеленчук треба термички да се вари, односно кој се јаде свеж, најчесто во салата.
Првин, факт е дека со варење на суровата храна, телото троши повеќе калории. Научниците со години ја убедуваат дека стандардниот систем што се користи за мерење на калориите е фундаментално погрешен, бидејќи не ја зема предвид енергијата што се користи за варење на храната. Суровата храна од телото бара напорна работа, поради што согорува повеќе калории додека се апсорбира.
Факт е и дека готвењето уништува одредени витамини. Научниците открија дека витамини растворливи во водата, како Б и Ц делумно или целосно се уништуваат за време на готвењето. Витамините А, Д, Е, К, како и ПП, растворливи во масти, ги задржуваат своите својства, без оглед на обработката.
Готвењето може да ги зголеми антиоксидансите во зеленчукот и тоа го потврдуваат бројни истражувања. Тоа особено важи за бета-каротинот во морковите и ликопенот во доматите.
Зеленчук што се јаде сиров
Цвеклото е одличен зеленчук. Богато е со растителни влакна, витамин Ц, калиум, манган и комплекс на витамин Б или фолати – хранливи материи кои помагаат во зајакнување на имунитетот, подигнување енергија и борба против воспаленијата. Салатата од цвекло е поздрава ако не е варена, бидејќи високата температура за 25 проценти ја намалува концентрацијата на фолати (витамин Б). Фолатите се потребни за формирање на црвените и белите крвни клетки во коскената срцевина.
Брокула– Богата со витамин Ц, калциум, калиум, протеини и сулфорафан, природно растително соединение кое помага во борбата против клетките на ракот и го забавува стареењето. Резултатите од студијата објавена во „Journalурнал за земјоделска и хемиска храна“ покажаа дека луѓето кои ја јаделе оваа храна во сурова форма, апсорбирале сулфорафан подобро од оние што ја јаделе варено.
Црвена пиперка– Ако сакате да ги искористите безбројните придобивки на црвените пиперки, јадете ги сурови. Црвената пиперка содржи едно од највисоките нивоа на витаминот Ц, а исто така содржи и витамин Б6, витамин Е и магнезиум. Ако претпочитате термичка обработка, одлучете се за кратко пржење или печење, бидејќи на тој начин заштедувате повеќе од нивните витамини.
Лук- Лукот е моќен природен антибиотик и има и антифунгални и антивирусни својства. Готвењето го убива алицинот, кој го има само во сировиот лук и предизвикува негово формирање во други соединенија кои се помалку важни. Лукот содржи бакар, железо, цинк, калциум, манган, алуминиум, германиум и селен. Нивото на селен во лукот е повисоко отколку во другите намирници.
Храна за варење
Моркови– Одличен извор на бета-каротин, влакна, витамин К1, калиум и антиоксиданти. Иако е вкусен и суров, варениот морков содржи повеќе бета-каротен, антиоксиданс кој се претвора во организмот во витамин А, што е добро за очите и имунитетот.
Модар патлиџан– Готвењето го зголемува нивото на антоцијанин, фитонутриент кој се наоѓа во кожата. Модар патлиџан е богат со витамини, минерали, влакна и антиоксиданти.
Домат– Има убав, свеж вкус во салата, но е поздрав варен. Тоа е затоа што содржи природно соединение – ликопен. Ликопенот е антиоксиданс кој може да помогне во заштита од некои хронични, на пример кардиоваскуларни болести. Во случај на домати, ликопенот полесно се апсорбира кога доматите се готват.
Аспарагус– Аспарагусот е богат со витамини А, Ц, Е, фолати и калиум, но нема да имате корист од нив ако ги јадете сурови. Готвењето на овој зеленчук овозможува да се пробијат неговите дебели клеточни sидови, така што телото полесно ги апсорбира хранливите материи./M.M.
